Muzyka klasyczna

Podział instrumentów

Instrument muzyczny – przyrząd wytwarzający dźwięk, przeznaczony do wykonywania muzyki. Dźwięk w instrumencie muzycznym wytwarzany jest za pomocą wibratora, którego własności fizyczne wpływają na wysokość dźwięku i jego barwę – najbardziej charakterystyczną cechę pozwalającą odróżnić poszczególne instrumenty tylko za pomocą słuchu. Wibrator jest głównym elementem instrumentu muzycznego; dwa pozostałe to incytator i rezonator, czyli element pobudzający wibrator do drgań i element zwiększający głośność dźwięku. Zarówno incytator, jak i rezonator wpływają na barwę dźwięku wytwarzanego przez instrument muzyczny. Instrumentami muzycznymi nazywane są również przedmioty o niemuzycznym przeznaczeniu podstawowym, które zyskują cechy instrumentu muzycznego poprzez świadome wykorzystanie w utworze muzycznym. Przykładem takiego jest dzwon wieżowy (klasyczny), którego przeznaczeniem podstawowym jest sygnalizacja. W XIX wieku został wprowadzony do instrumentarium orkiestry symfonicznej (obecnie bardziej popularny w formie dzwonu rurowego), przez co zyskał miano instrumentu muzycznego.

Klasyfikacja naukowa

• Chordofony – instrumenty, w których wibratorem jest napięta struna,
• Aerofony – instrumenty, w których wibratorem jest drgające powietrze,
• Membranofony – instrumenty, w których wibratorem jest napięta membrana,
• Idiofony – instrumenty, w których wibratorem jest ciało stałe mające własną sprężystość,
• Elektrofony – instrumenty, w których wibratorem jest membrana głośnika, a źródłem drgań pobudzających wibrator układ elektryczny.

Klasyfikacja popularna

Wymienione poniżej podgrupy trzech podstawowych grup instrumentów w podziale popularnym mogą być w niektórych przypadkach stosowane zamiennie. Wynika to z faktu praktycznego podejścia do klasyfikacji i większego lub mniejszego spopularyzowania terminologii.

• instrumenty strunowe – instrumenty muzyczne, w których źródłem dźwięku jest drgająca struna
  • smyczkowe (skrzypce, altówka, wiolonczela, kontrabas)
  • szarpane (harfa, gitara, lutnia, klawesyn)
  • uderzane (fortepian, pianino, cymbały)

• instrumenty dęte – instrumenty muzyczne, w których dźwięk pobudzany jest zadęciem
  • drewniane (flet, obój, rożek angielski, klarnet, fagot, kontrafagot, saksofon – choć budowany z metalu, posiada drewniany stroik)
  • blaszane (waltornia, trąbka, puzon, tuba)
  • klawiszowe (organy, akordeon, fisharmonia)
  • głos i gwizd ludzki

• instrumenty perkusyjne – instrumenty muzyczne, w których dźwięk pobudzany jest poprzez pośrednie lub bezpośrednie uderzanie instrumentu lub jego fragmentu
  • podział ze względu na budowę instrumentu
    • membranowe (kotły, bębny)
    • płytowe (gong, talerze)
    • sztabkowe drewniane (ksylofon, marimba), metalowe (dzwonki, czelesta, wibrafon)
    • rurowe (dzwony rurowe)
    • prętowe (trójkąt)
    • inne (kastaniety, pudełka akustyczne, klekotka, terkotka, grzechotka)
  • podział ze względu na emitowany dźwięk
    • o nieokreślonej wysokości dźwięku (bębny, talerze, trójkąt, kastaniety)
    • o określonej wysokości dźwięku (kotły, ksylofon, wibrafon, dzwony rurowe)